Jak oszukują nas producenci kosmetyków?

Na sklepowych półkach jest ich bardzo wiele, każdy w innym opakowaniu, często o wymyślnych kształtach. Wszystkie pachnące, z obiecującymi cuda naklejkami i opisami, o różnych kolorach, wzorach i nakrętkach. Producenci kosmetyków w rozmaity sposób kuszą nas, by to właśnie ich produkt wybrać i włożyć do koszyka. Często grają nie fair, licząc na niewiedzę, ignorancję bądź gapiostwo konsumentów. Jak się zwyczajnie nie dać złapać na haczyk i na co zwracać uwagę, aby po powrocie do domu nie żałować pieniędzy na kupiony właśnie szampon, odżywkę czy krem?

Opisy niezgodne z rzeczywistością

W zeszłym roku zamieściłam na blogu obszerny wpis na temat sprayów do włosów z solą morską. Sporo czasu przygotowywałam się do jego napisania, zbierałam materiały i porównywałam składy. Ku mojemu zaskoczeniu większość takich produktów wcale nie zawiera tytułowej soli morskiej – mimo deklaracji producenta na opakowaniu.

Takie przykłady można oczywiście mnożyć i tylko świadomy konsument nie pozwoli się w ten sposób oszukiwać. Wielokrotnie, chociażby podczas pisania recenzji, natykałam się na tego rodzaju nadużycia i muszę przyznać, że dzięki temu wyrobiłam w sobie odruch automatycznego sprawdzania składu – w sklepie nie kieruję się już opisem producenta, tylko od razu odkręcam opakowanie na drugą stronę i czytam, jakie substancje zawarto w danym kosmetyku. To pozwala mi uniknąć wielu rozczarowań i poczucia, że zostałam oszukana.

Wrażenie dużego opakowania

Dostałam kiedyś krem do twarzy w naprawdę ładnym opakowaniu. Nie pamiętam już, jakiej był marki, ale przypominam sobie bardzo ładny, drogo wyglądający (sic!) słoiczek. Kiedy go jednak odkręciłam, okazało się, że ma bardzo grube ścianki i w efekcie – mimo że wydawał się spory – zawierał naprawdę niewiele kosmetyku. Byłam zawiedziona i chociaż sama go nie kupiłam, czułam się oszukana – nie zwróciłam bowiem uwagi na pojemność opakowania podaną w mililitrach, a jedynie uległam złudnemu wrażeniu masywnego słoiczka.

Ten problem pojawia się nie tylko przy kremach do twarzy – zwróćcie uwagę na kosmetyki, na przykład odżywki do włosów, które często pakowane są do szerokich, ale spłaszczonych tubek. Na półce takie produkty wydają się być niezwykle pojemne, ale wystarczy wziąć opakowanie do ręki, aby się przekonać, że często zawierają mniej kosmetyku niż pozostałe.

Czy takie zagrywki producentów to oszustwo? Oczywiście nie – na każdym opakowaniu mamy przecież podaną jego pojemność. Często jednak „kupujemy oczami” i to, co wrzucimy do koszyka, zależy od tego, jakie wrażenie zrobi na nas dane pudełko, tubka czy słoik. Warto mieć to więc na uwadze.

Łagodny? Niekoniecznie!

Bardzo często zdarza mi się być pytaną o to, czy dany kosmetyk z etykietą „łagodny” (zazwyczaj przeznaczony dla maluchów) faktycznie taki jest – z takimi prośbami często stykam się w komentarzach na blogu, mailach oraz w życiu codziennym, gdy o działanie na przykład szamponu pytają mnie koleżanki. Niestety, z mojego doświadczenia wynika, że 90% kosmetyków z napisem „łagodny”, „delikatny” czy „dla dzieci” (często ze zdjęciem uśmiechniętego bobasa lub dziecięcymi rysunkami na opakowaniu sugerującymi przeznaczenie dla najmłodszych!) zawiera w rzeczywistości silne detergenty – zazwyczaj SLS lub SLES. Dziwię się, że takie praktyki producentów nie są sprawdzane i nie zostały zakazane, ponieważ wprowadzają konsumentów w błąd.

Przypominam, że o tym, jak rozpoznać silne i łagodne detergenty w składach kosmetyków pisałam już tutaj.

Eko i paraben free

Parabeny (o których pisałam już tutaj) to najlepiej przebadane konserwanty kosmetyczne. Jeśli nie ma ich w składzie, możemy być prawie pewni, że producent dodał do środka inne, mniej bezpieczne w użytku dodatki zabezpieczające kosmetyk przed wnikaniem drobnoustrojów. Otrzymujemy więc szampon, odżywkę czy spray z dużo bardziej ryzykownym składem i niepewnym wpływem na nasze zdrowie. Zamienił stryjek siekierkę na kijek.

Naklejka „paraben free” (ewentualnie „SLS free” czy „Silicone free”) ma więc skusić nas obietnicą naturalnego, bezpiecznego składu. Niestety, w wielu przypadkach jest to obietnica bez pokrycia. W przypadku chociażby napisu świadczącego, że w produkcie nie ma SLS-ów, po przejrzeniu składu zazwyczaj natykamy się na inne silne detergenty, które działają w zasadzie identycznie. Podobnie jest z napisem „eko”, który przez producentów został już chyba wyeksploatowany do cna. Tutaj także jesteśmy często robieni w balona – nie istnieją bowiem żadne regulacje prawne dotyczące tego zagadnienia. Słowo „eko” jest więc często nadużywane, a zamiast kosmetyku naturalnego z taką naklejką często dostajemy produkt pełen syntetycznych składników, a w dodatku… w nie nadającym się do recyklingu opakowaniu.

Jaka jest na to rada? Oczywiście sprawdzanie składów i nie sugerowanie się napisami na opakowaniu.

Tytułowy składnik w minimalnej ilości

Ten „producencki trik” jest szczególnie popularny przy okresowo modnych składnikach kosmetycznych – ja często zauważam go w przypadku produktów z olejem arganowym. Działa to tak: na opakowaniu widnieje wielki napis sugerujący, że dany szampon, odżywka czy krem zawiera całe morze tego właśnie oleju (często „arganowy” pojawia się nawet w jego nazwie handlowej), a gdy spojrzymy do składu INCI takiego kosmetyku, okazuje się, że znajduje się na samym końcu listy nierzadko w otoczeniu syntetycznych dodatków. Ze względu na to, że olej arganowy jest jednym z najdroższych olejów, producenci zazwyczaj nadają produktom z ich dodatkiem wysublimowane nazwy sugerujące, że mamy do czynienia z kosmetykiem luksusowym (czytaj: drogim i wyjątkowym za sprawą wspaniałego składu). Oczywiście prawie nigdy takie obietnice nie mają pokrycia.

Hipoalergiczny – na pewno?

Nie ma ustawy określającej składniki hipoalergiczne – każdy bowiem może uczulić, nawet pozornie bezpieczne zioła takie jak rumianek. Nigdy nie wiadomo, które z nich wywołają u nas alergię, wysypkę czy świąd. Przekonałam się o tym niedawno rozmawiając z koleżanką, która testowała kosmetyki mineralne – mimo tego, że zawierają one jedynie (uznawane za bardzo bezpieczne dla skóry) minerały, wywołały u niej pieczenie i swędzenie tak silne, że jedyną radą było szybkie umycie twarzy. Jak widać nie wszystko jest dla każdego, a napis „hipoalergiczny” na kosmetyku to tylko chwyt marketingowy.

Co więcej, producenci nie mają nakazu udowadniania, że dany produkt faktycznie zmniejsza ryzyko pojawienia się alergii. Dlaczego? Ponieważ wszystkie składniki kosmetyczne dopuszczone do sprzedaży były wcześniej testowane. Ich części składowe są zatem bezpieczne dla człowieka, ale – co istotne – nie oznacza to, że u danej osoby nie mogą wywołać niepożądanych efektów.

Jeśli więc cierpimy na alergię, najlepiej jest samodzielnie zajrzeć do składu INCI podanego na opakowaniu i wyszukać te składniki, które powodują u nas reakcję alergiczną. Zdecydowanie będzie to bezpieczniejsze niż wiara w to, że kosmetyk nazywany szumnie „hipoalergicznym” nas nie uczuli.

Obietnice bez pokrycia

„Serum sklejające końcówki włosów”, „Balsam usuwający głębokie przebarwienia” czy „Krem z kwasem hialuronowym wypełniający zmarszczki” to chyba najczęściej pojawiające się brednie, którymi karmią nas producenci kosmetyków. Niestety, wielu z nich żeruje na niewiedzy konsumentów i perfidnie ją wykorzystuje.

Rada? Producenckie obietnice traktujmy z przymrużeniem oka.

Mniej w środku, a cena taka sama

Zmniejszanie pojemności opakowań przy pozostawieniu tej samej ceny produktu to domena nie tylko firm kosmetycznych, ale też na przykład spożywczych. Czasem zdarza się także, że słoik czy tubka są tej samej wielkości co dawniej, ale produktu w środku – mniej. Nie ma więc co oceniać kosmetyku „na oko” – na każdym opakowaniu musi widnieć informacja dotycząca jego dokładnej pojemności.

Zmiana składu bez ostrzeżenia

Najpopularniejszym przykładem procederu tego typu w zakresie kosmetyków do włosów jest chyba zmiana składu popularnej wcierki Jantar – po latach na rynku pojawiła się jej nowa wersja na bazie alkoholu, a więc gorsza dla większości osób, ale producent nie poinformował o tej zmianie. Takich przypadków było wiele – sama kilka miesięcy temu recenzowałam szampon VitalDerm, na opakowaniu którego widniała naklejka „Laur konsumenta 2013 roku”. Producent „zapomniał” jednak dopisać, że nagroda dotyczyła wcześniejszej wersji kosmetyku, z innym składem, a więc nota bene zupełnie innego produktu. Ale naklejka jest i kusi. Sprytnie, prawda?

Daliście się kiedyś oszukać nieuczciwym producentom? Jakie jeszcze triki przychodzą Wam do głowy, które mogłabym dopisać do powyższej listy?

Polecam też:

• Jak dbać o włosy systematycznie?
• Jak wykorzystać opakowania po kosmetykach do pielęgnacji włosów?
• Najdziwniejsze składniki kosmetyków do włosów
• Najciekawsze polskie kanały na Youtube o włosach
• 10 dziwacznych gadżetów do włosów!